مهدی ناظمیان/تولید کننده باتری های صنعتی/ عضو هیئت مدیره انجمن صنعت باتری و ذخیره سازهای ایران
در صنعت باتری حجم باتریهای خودرو بیشتر است تا حدی که حجم این باتریها ۱۰ برابر انواع باتری صنعتی در بازار است. از طرفی مردم بیشتر با باتری خودرو در تعامل هستند. ۳ تولیدکننده در حوزه باتریهای صنعتی در ایران فعال هستند که به لحاظ کیفیت هم از باتریهای خودرو در سطح بالاتری هستند. البته باتری خودرو درگیر مباحثی چون قاچاق و مافیای واردات شدهاند. بیشتر باتریهای تولیدی در دنیا ساختار سرب- اسیدی دارند. تولید باتریهای لیتیومی هم مدتی است در شرکت صباباتری آغاز شده است که شرکت فرپام نیز در حال راهاندازی این خط تولید میباشد. یکی از مشکلات تولیدکنندگان باتری این است که زمانی که مجموعههای دولتی از ما خرید میکنند بدهی تولیدکننده را نمیپردازند. این در حالی است که کیفیت تولید داخل به مراتب بالاتر از باتریهای چینی است که بیش از ۳ ماه زمان لازم دارد تا بهدست مشتری برسد و اگر صحبت از حمایت از صنعت داخلی است باید به کالای داخلی بهای بیشتری داده شود. ۹۰ تا ۹۵ صنعت باتری در چین و تایلند تولید میشوند. بااین حال بسیاری از باتریهای وارداتی کیفیت ساخت و تولید باتریهای داخلی را ندارند و به مراتب ضعیف تر هستند. از این رو باید باتریهای وارداتی در گمرک از لحاظ کیفیت کنترل شوند. چگونه است که تولیدکننده داخلی مدتها باید برای گرفتن استاندارد تولید خود منتظر بماند ولی کیفیت و استاندارد باتریهای وارداتی کنترل نمیشود؟ از این رو باید انجمن صنعت باتری و ذخیرهسازهای ایران برای راهاندازی آزمایشگاه کنترل و ارزیابی باتریها اقدام کنند. باتری ظاهر سادهای دارد ولی در داخل بسیار پیچیده است. از این رو تولیدکنندگان باتری برای ارتقای کیفی و فناوری نیاز به تسهیلات دارند. تولید باتری جزو محصولات دانشبنیان محسوب میشود ولی تسهیلات لازم به این صنعت اختصاص داده نمیشود؛ در حالی که دانش روز برای تولید باتریهای جدید را در داخل را نداریم دولت باید حمایت بیشتری از تولیدکنندگان و صنعتگران کند. نکته دیگر اینکه باید ارتباط ویژهای بین توان پژوهشی و اقتصاد برقرار شود. شرکتهای تولیدی همیشه درگیر تولید هستند ولی هیچ هماهنگی بین بخش تولیدکننده و دانشگاهها برقرار نمیشود. این هماهنگی و پیوند وظیفه دولت است. پیشنهاد انجمن باتری هم این است که بودجه پژوهشی برای تولیدکنندگان باتری در نظر گرفته شود. درحالحاضر صادرات محصولات سرب ـ اسیدی در کشور ما انجام میشود ولی چین و کره بازار را از تولیدکننده ایرانی میگیرند؛ چرا که تولیدکننده ایرانی پشتوانه حمایتی ندارد و جایزه صادراتی حلقه گمشده این زنجیره است. بنابراین زمانی که ما میتوانیم توان صادرات داشته باشیم وظیفه دولت این است که از تولیدکنندگان باتری حمایت کند. نکته دیگر اینکه تولید باتری در ردیف موضوعات دانشبنیان است. با این حال دانشبنیان شدن در این صنعت خیلی سخت است. باید در این صنعت سختگیری کمتر شود تا از کشورهای رقیب عقب نمانیم. به علاوه اینکه بخش خصوصی توان سرمایهگذاری در این بخش را به تنهایی ندارد. درحالحاضر تولیدکنندگان باتری مطالبات زیادی از بخشهای دولتی دارند که پرداخت نشده است. بیش از دهها میلیارد تومان مطالبه رقم بالایی است. پرداخت نشدن این بدهیها ظلمی است که تولیدکنندگان باتری نمیدانند در این زمینه چه چارهای بیندیشند. این موضوع در حالی است که دولت هیچ حمایتی نمیکند. شرکتهای دولتی در صنعت باتری از این نظر بیمی ندارند ولی این رویه بخش خصوصی را با مشکل روبه رو میکند؛ چرا که نمیتوانند حق خود را بگیرند. این مشکل را اگر در کنار مشکل دریافت وام با بهره قرار دهیم بیشتر هم خواهد شد. بنابراین لازم است که دولت حمایت بیشتری از تولیدکنندگان باتری داشته باشد.
به طور خلاصه حمایتهای دولت از تولیدکنندگان باتری را در این موارد میتوان بیان کرد:
۱- ستاد پیگیری ویژه مطالبات تولیدکنندگان این صنعت از بخشهای دولتی و به شکل عملیاتی از وزارتخانههای مخابرات، نیرو و سازمانهای دولتی
۲- پیگیری جدی از بانکهای دولتی خرید محصولات تولید داخل
۳- پیگیری اخذ مالیات بر ارزش افزوده در بازار و مالیاتهای تکلیفی بهویژه از باتریهای خارجی و بخشودگی مالیاتی برای خرید و فروش محصولات تولید داخل
۴ـ ارائه وامهای کمبهره برای سرمایه در گردش به شکل فوری و بدون پیچ و خمهای اداری که مستلزم اتلاف زمان است.