بررسی وضعیت تولید باتری در کشور

خلاصه ای از وضعیت تولید باتری در کشور

باتری های اسیدی برای مدت زمانی طولانی نقش مهمی را در صنایع اتومبیل و موتور سیکلت ایفا نموده اند.

کاربردهای دیگر باتری های سرب اسیدی در سیستم های تامین برق اضطراری (UPS)، تجهیزات پزشکی و خودروهای برقی می باشد.

این محصول همچنان بزرگترین بازار را در بین تجهیزات ذخیره ساز انرژی الکتریکی دارا می باشد.

از میان تمامی کاربردهای باتری های اسیدی، هنوز هم استفاده از آن ها برای راه اندازی خودرو ها و موتور سیکلت ها، کاربرد عمده است که نزدیک 60% از بازار را به خود اختصاص می دهد.

به دلیل دوره طولانی توسعه و تکنولوژی بالغ و با ثبات، بازار باتری های اسیدی در حال چرخش از تعقیب پیشرفت تکنولوژی به سمت رقابت بر سر قیمت و پایداری باتری می باشد.

پیش از انقلاب اسلامی تنها یک کارخانه تولید کننده باتری تحت نام باتری نیرو در کشور وجود داشت اما هم اکنون بیش از 20 کارخانه در کشور انواع باتری خودرو و باتری های صنعتی تولید می کنند. این واحد ها تقریبا با بهره گیری از 60 درصد توان اسمی تولید خود، سهم 80 درصدی از بازار باتری های خودرو در داخل کشور را دارند.

استانهای آذربايجان شرقي، آذربايجان غربي، اصفهان، البرز، تهران، خراسان رضوي، زنجان، سمنان، سيستان و بلوچستان، قزوين، قم، گلستان و استان مرکزي در صنعت باتری فعال هستند.

این صنعت توانسته با سرمایه گذاری حدود 240 میلیون دلاری به صورت مستقیم وغیر مستقیم بیش از 40 هزار شغل ایجاد کند این درحالی است که تولید کنندگان داخلی تنها از 60 درصد ظرفیت اسمی خود بهره می برند و میزان تولید کنونی حدود 9 میلیون عدد در سال می باشد. ظرفیت اسمی تولید باتری در حال حاضر حدود 15 میلیون عدد می باشد که با توجه به پروانه های تولید صادر شده توسط وزارت صنعت معدن و تجارت، تا 18 میلیون عدد در حال افزایش است.

با توجه به تعداد خودروهای موجود در کشور که تا کنون بیش از 16 میلیون دستگاه گزارش شده است و در نظر گرفتن متوسط عمر باتری خودرو در حدود 20 ماه، میزان نیاز کشور در سال  12میلیون عدد  برآورد می گردد که 9 میلیون آن را تولید کننده داخلی در شرایط نابرابر تامین می کند حدود 600 تا 700هزار عدد آن از طریق مبادی رسمی و حدود 2.5 میلیون از آن به صورت قاچاق وارد کشور می شود. یکی از مشکلات مبارزه میدانی با پدیده قاچاق، عدم امکان تشخیص کالای وارداتی قانونی با کالای غیر قانونی است. وارد کنندگان غیر قانونی با ارائه کپی برگ سبزهایی که مشخص نیست مربوط به کدام جنس است می‌توانند ادعای پرداخت حقوق گمرکی و وارد کردن باتری از طرق قانونی را داشته باشند. به نظر می‌رسد تنها راه حل این مسئله درج شماره سریال در برگ سبز می‌باشد. همچنین وجود تعرفه های مختلف برای انواع باتری صنعتی و خودرویی و عدم وجود گمرک تخصصی برای تشخیص صحیح انواع باتری سبب گردیده که برخی از وارد کنندگان از این امر سوء استفاده کرده و مبادرت به واردات باتری خودرویی با تعرفه سایر (22 درصد و 4 درصد) نمایند.

طبق گزارش سال 94 حدودا 8500000 عدد باتری توسط واحد های تولیدی داخلی به بازار عرضه گردیده و حدود 500 هزار عدد نیز از مبادی قانونی وارد کشور شده.

 

باتوجه به این که 40 درصد ظرفیت تولید باتری در پیچ و خم های بیان شده معطل مانده است، در صورت جلو گیری از قاچاق و حمایت از تولید کنندگان این صنعت، علاوه بر تامین کامل نیاز داخل، در یک بستر رقابتی سالم توان صادرات به بخش عمده بازار منطقه از جمله کشورهای عراق، افغانستان و کشورهای آسیای میانه وجود خواهد داشت.